Sáng nay, trời mùa xuân quang đãng quá, những mầm non đầy nhựa
đang e ấp dưới những nách thân yêu của các kẻ lá, cành cây, muôn chim đang hòa
vui, reo hót những bản nhạc mừng xuân, líu lo lãnh lót. Gió xuân lùa nhẹ những
làn hương trong sạch của muôn hoa, làm giảm bớt một ít u buồn của những khách
trần gian tục lụy, đồng thời gạt vỡ những giọt sương còn bám chặt, đè nặng trên
mình hoa lá.
Vầng thái dương đã bắt đầu lên, nhả những tia nắng vàng chiếu tỏa
khắp không gian, đem lại loài người nguồn sinh lực vô biên, đánh tan sự đen tối
của đêm dài đầy sợ hãi.
Thành Xá Vệ đã trở về với những sự náo nhiệt của một đô thị lớn.
Khắp các nẻo đường, người đi, kẻ lại lăng xăng nhứt là con đường lớn vô ra cửa
thành. Ô kìa! Sao những người đi đường họ đứng dừng lại và nép qua một bên
đường hết thế kia? Họ còn đứng im ra dáng cung kính nữa! À, thì ra có Ðức Phật
từ vườn Cấp Cô Ðộc vào thành hóa trai, đi gần đến họ. Phải, ai thấy Phật mà
không cung kính cuối đầu cho được. Bước đi khoan thai, tướng người oai nghiêm,
hùng dũng sức sáng của trí huệ cao siêu, dường như không thể tiềm tàng hết
trong người phải tung phát ra ngoài, thành muôn ngàn tia hòa quang rực rỡ. Ðứng
xa trông cũng đủ khiếp; lựa là phải đứng gần; càng ngắm lâu, càng nép
phục.
Ðức Phật vào thành, theo đường phố, tuần tự hết nhà nầy sang nhà
khác để hóa trai. Ði như thế ngót một tiếng đồng hồ. Rồi bỗng nhiên Ngài đứng
lại trước cổng một ngôi nhà khá sang trọng. Chẳng nói chẳng rằng, Ngài đứng im
đấy thật lâu. Cửa cổng vẫn đóng kín và bên trong lặng lẽ tiếng người. Nếu nom
kỹ, ta có thể thấy được bên trong vợ chồng chủ nhà và đứa con đang xúm quanh
mâm ăn thì phải.
Ðức Phật bèn thâu hào quang và dùng thần lực bay vào.
Tại thành Xá Vệ này, có một ông trưởng giả giàu có vô số thế mà
thảm ông lại là người keo kiết nhất đời, không ưa làm việc bố thí, cũng không
giúp đỡ ai bao giờ. Mỗi khi ăn ông sai vợ đóng chặt cửa cổng, không tiếp bất cứ
một ai. Hơn nữa, cửa cổng nhà ông ít khi mở; ông rất sợ những vị Sa môn đến hóa
trai và nhất là những người ăn mày. Ông keo kiết đến có tiếng khắp đô thành, thì
phải biết! Ngày hôm nay, ông nghe sao thèm thịt gà lạ thường, lại thêm thằng
con cũng đồng một ao ước như ông. Sao một hồi tranh chấp trong cõi lòng, ông
bèn quyết định bạo dạn bảo vợ làm thịt con gà trống tơ.
Khi món ăn làm xong, dọn lên mâm, lên bát, vợ chồng và con đồng
nhau hỷ hả. Ðang thích thú khen miếng ngon, miếng béo, ép con, mời vợ, ông
trưởng giả bỗng giật nẩy mình, tiếng động chân của Ðức Phật đã đến tận thềm.
- Ðàn việt! Ông bà nên cúng dường cho các thầy Sa môn, được phước
báo vô lượng, đức Phật lên tiếng.
Bị quấy rầy, lại thêm keo kiết, trưởng giả nhà ta đổ cáu:
- Quái trong lúc vợ chồng người ta đang ăn uống, ông lại đến kỳ
kèo xin xỏ? Nếu biết sự xấu hổ xin mời ông ra ngay cho.
- Trưởng giả là kẻ còn mê muội, tự mình không biết xấu hổ, chớ ta
là nhà tu hóa trai có gì mà phải hổ thẹn.
- Tôi và vợ tôi, con tôi đang ăn uống ngon lành như thế này, vui
sướng như thế này, mà ông bảo là xấu hổ à?
- Trưởng giả giết cha để ăn, lấy mẹ làm vợ, nuôi nấng cung cấp cho
kẻ oán thù, đã không tự xấu hổ, còn lên mặt trở lại chê ta là nhà tu hành không
biết thẹn à?
- Ðạo sĩ nói thế nào? Nhà tu hành sao ăn nói kỳ cào thế, tôi giết
cha, lấy mẹ hồi nào?
- À, thì ra trưởng giả chưa hiểu gì cả. Con gà trống tơ đang dọn
ăn trên mâm kia là cha của ông. Hồi trước vì bản tánh tham lam, keo kiết, nên
nhiều đời phải sanh làm loài gà, để ăn bẩn cối xay để trả nghiệp. Vì nghiệp quả
của ông ngày nay chấm dứt, nên khiến ông thèm, con ông lại đốc thúc. Vợ ông tuy
phải buộc lòng bắt gà làm thịt, chớ khi giết bà ta vẫn đau khổ hung lắm, bởi
dây oan nghiệp nhiều đời còn vương vấn. Ðứa con của ông hiện đây, đời trước nó
là quỷ La Sát.
Còn vợ ông bây giờ, là mẹ ông hồi nhiều đời trước. Vì ái ân sâu
nặng chưa dứt, nên ngày nay phải làm vợ ông để trả cho hết tình yêu thương tiền
kiếp.
Ông vì si mê không thấu biết căn nguyên, nên đành giết cha nuôi kẻ
oán cừu, lấy mẹ làm vợ, thật là điên đảo luân thường.
Chúng sinh vì nghiệp chướng che ngăn, tạo nghiệp, thọ quả, quay
cuồng mãi mãi, sanh tử trôi lăn trong ba nẻo, sáu đường không ngày nào cùng
tận. Thật đáng hổ thẹn, đáng thương tiếc biết bao!
- Bạch Ngài phải làm thế nào để có thể hiểu rõ được và bậc người
nào mới có thể thoát khỏi vòng khổ lụy của sanh tử, luân hồi, xin Ngài từ bi
bảo cho chúng tôi thật muôn phần cảm tạ.
- Nầy thiện nam tử! Những sự oan oan tương báo, tử khứ sanh lai,
lặn hụp nổi chìm như thế, chỉ những bậc tu hành đã dứt trừ tất cả phiền não mê
lầm, chứng đặng ngũ nhãn lục thông mới mong thoát khỏi. Còn ngoài ra đều khó
tránh được sự trả vay của nhiều đời nhân quả. Ta này đã quan sát kỹ, thấy
trưởng giả nhân tiền căn có gieo hột giống Phật vào thức điền, dù trải bao
nhiêu kiếp luân hồi đền trả oan khiên, nhưng phước báo vẫn không mất.
Ngày nay nghiệp quả trả xong, căn lành thuần thục, nên ta khuyên
trưởng giả hãy phát tâm cho mạnh mẽ tinh tấn tu hành kẻo ngày sau khó thoát.
Kỳ diệu thay! Lời của Ðức Phật vừa thốt xong như liều thuốc trị
bệnh, ông trưởng giả sợ tháo mồ hôi, tóc lông đều dựng đứng. Phật liền hiện oai
thần cho ông nhớ lại những tội khiên tiền kiếp.
Bấy giờ ông trưởng giả hết sức ăn năn lạy Phật để sám hối những
tội khiên ông đã tạo và phát nguyện tu hành, mong thoát khỏi những tội nghiệp
do ngu muội tạo ra, tánh bỏn sẻn bỗng nhiên tiên tan mất.
- Lạy Ngài, nhờ thần lực của Ngài phá tan những lớp mây mờ trong
đầu óc của con, ngày nay con mới thấy rõ đâu là sự thật. Bấy lâu nay, con tưởng
những cái gì xung quanh con, nào vợ, nào con, nào của cải, đều là chân thật của
con, nên con mới lẫn tiếc từ đồng. Xét ra con vì nghiệp chướng ngăn che, càng
nhận thấy càng chìm, nên càng mê muội, lấy giả làm chơn, cho hư là thật. Ngày
nay con đã rõ ra thì sự đã rồi, mong nhờ ơn Ngài giải thoát giùm con. Con thật
muôn phần cảm tạ.
Ðức Phật nhận lời
thâu ông vào hàng đệ tử. Ông xin thọ 5 giới của Phật, tu hành chứng đặng quả Tu
Ðà Hoàn.